Có một câu hỏi của quý độc giả như sau: Tôi và anh H kết hôn được 9 năm và có một con gái là bé N, vừa tròn 7 tuổi. Thời gian gần đây, mâu thuẫn vợ chồng kéo dài do bất đồng quan điểm trong chi tiêu và công việc. Chúng tôi quyết định làm thủ tục ly hôn thuận tình, nhưng lại không thống nhất được người trực tiếp nuôi con. Vậy con sẽ ở với ai khi chúng tôi ly hôn?

Theo Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn như sau:

“Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Như vậy, vợ chồng sẽ phải thỏa thuận với nhau trước về người sẽ trực tiếp nuôi sau khi ly hôn. Trong trường hợp cả hai không thể thỏa thuận với nhau được, Tòa án sau khi xem xét nguyện vọng của người con (trên 7 tuổi) và đánh giá quyền lợi để phát triển về mọi mặt của người con để đưa ra phán quyết.

Lý do là pháp luật xác định rằng ở độ tuổi này, trẻ đã có khả năng nhận thức nhất định, biết bày tỏ mong muốn độc lập và hiểu cơ bản về việc sống với bố hoặc mẹ. Đối với trẻ dưới 07 tuổi, ý kiến của trẻ không được coi là căn cứ duy nhất đáng tin cậy vì trẻ chưa đủ khả năng nhận thức và dễ bị tác động, do đó Tòa án sẽ ưu tiên đánh giá toàn diện các yếu tố về điều kiện chăm sóc, môi trường sống và sự ổn định để bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ.

Vậy, như thế nào là xem xét “quyền lợi về mọi mặt của người con” ?

Khoản 1 Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP quy định như sau:

“Điều 6. Giải quyết việc nuôi con khi ly hôn quy định tại Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình

Khi xem xét “quyền lợi về mọi mặt của con” quy định tại khoản 2 Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình phải đánh giá khách quan, toàn diện các tiêu chí sau đây:

a) Điều kiện, khả năng của cha, mẹ trong việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, bao gồm cả khả năng bảo vệ con khỏi bị xâm hại, bóc lột;

b) Quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi, được duy trì mối quan hệ với người cha, mẹ không trực tiếp nuôi;

c) Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ;

d) Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con;

đ) Bảo đảm sự ổn định, hạn chế sự xáo trộn môi trường sống, giáo dục của con;

e) Nguyện vọng của con được ở cùng với anh, chị, em (nếu có) để bảo đảm ổn định tâm lý và tình cảm của con;

g) Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ.”

Không chỉ vậy, trong quá trình lấy ý kiến, nguyện vọng của người con (trên 7 tuổi) cũng cần lưu ý đảm bảo tuân thủ theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP để đảm bảo nguyện vọng của người con là đúng sự thật:

“2. Việc lấy ý kiến của con chưa thành niên từ đủ 07 tuổi trở lên quy định tại khoản 2 Điều 81 của Luật Hôn nhân và gia đình và khoản 3 Điều 208 của Bộ luật Tố tụng dân sự phải bảo đảm các yêu cầu sau đây:

a) Bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, độ tuổi, mức độ trưởng thành để con có thể bày tỏ đúng và đầy đủ ý kiến của mình;

b) Không lấy ý kiến trước mặt cha, mẹ để tránh gây áp lực tâm lý cho con;

c) Không ép buộc, không gây áp lực, căng thẳng cho con”.

Sau khi Toà án đưa ra phán quyết về việc người con sẽ ở với vợ/chồng sau khi ly hôn, quyền lợi và nghĩa vụ của người vợ/chồng còn lại đối với người con không mặc nhiên mất đi.

Theo đó, người vợ/chồng không trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc người con có nghĩa vụ cấp dưỡng- toàn bộ chi phí cho việc nuôi dưỡng, học tập của con (chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình) và không bị hạn chế hay cản trở quyền thăm nom, trừ khi vi phạm quy định tại Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.

Như vậy, việc con sẽ ở với ai khi vợ chồng ly hôn sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố theo quy định pháp luật như: tuổi của con, nguyện vọng của con, quyền lợi về mọi mặt của con. Bên nào chứng minh được khả năng chăm sóc, sự ổn định và môi trường sống tốt hơn thì sẽ được giao nuôi con.

Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc thỏa thuận quyền nuôi con hoặc cần tư vấn để chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ chứng minh điều kiện nuôi dưỡng tốt nhất cho con, Công ty Luật TNHH Huỳnh Nam sẵn sàng hỗ trợ. Với kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực hôn nhân – gia đình và giải quyết tranh chấp tại Tòa án, chúng tôi sẽ giúp bạn đánh giá toàn diện hồ sơ, định hướng chiến lược và đồng hành cùng bạn trong suốt quá trình làm việc với cơ quan có thẩm quyền.

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn kịp thời và bảo vệ tốt nhất quyền lợi của bạn và con bạn.