Chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) luôn là một trong những nội dung được cộng đồng doanh nghiệp đặc biệt quan tâm, nhất là trong bối cảnh sản xuất – kinh doanh gặp nhiều khó khăn và nhu cầu duy trì dòng tiền trở nên cấp thiết.

Ngày 01/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 181/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2024 (Nghị định 181/2025), trong đó Chương III của Nghị định quy định cụ thể các trường hợp doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT khi thực hiện kê khai.

Theo quy định tại Mục 3 Chương III Nghị định 181/2025, các nhóm trường hợp được hoàn thuế gồm:

• Hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu;
• Hoàn thuế đối với dự án đầu tư;
• Hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất thuế GTGT 5%;
• Hoàn thuế trong trường hợp cơ sở kinh doanh giải thể, phá sản;
• Hoàn thuế đối với hàng hoá mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh;
• Hoàn thuế đối với chương trình, dự án sử dụng vốn ODA không hoàn lại hoặc viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo;
• Hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ mua tại Việt Nam của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao;
• Hoàn thuế theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Tuy nhiên, không phải mọi doanh nghiệp thuộc các nhóm trên đều mặc nhiên được hoàn thuế, doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện chính thức theo quy định.

Vậy, có phải tất cả các doanh nghiệp thuộc các trường hợp trên đều đương nhiên được hoàn thuế?

Căn cứ Điều 37 Nghị định 181/2025, doanh nghiệp thuộc trường hợp hoàn thuế phải đáp ứng điều kiện sau đây:

(1) Phải là doanh nghiệp nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế, lập và lưu giữ sổ kế toán, chứng từ kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán.

(2) Có tài khoản tiền gửi tại ngân hàng theo mã số thuế của doanh nghiệp.

(3) Đáp ứng quy định về khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào và không thuộc trường hợp các hóa đơn, chứng từ được lập từ các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 13 Luật Thuế giá trị gia tăng 2024.

(4) Người bán đã kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng theo quy định đối với hóa đơn đã xuất cho doanh nghiệp đề nghị hoàn thuế. Cụ thể như sau:

– Tại thời điểm nộp hồ sơ hoàn thuế, người bán:

+ Đã nộp hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng.

+ Không còn nợ tiền thuế giá trị gia tăng của kỳ tính thuế tương ứng với kỳ tính thuế thuộc kỳ hoàn thuế của doanh nghiệp đề nghị hoàn thuế.

– Cơ quan quản lý thuế xác nhận thông tin kê khai, nộp thuế của người bán qua hệ thống CNTT tự động.

– Trường hợp xác định người bán chưa nộp đầy đủ hồ sơ khai thuế GTGT (bao gồm cả trường hợp chưa đến thời hạn nộp hồ sơ khai thuế) hoặc còn nợ tiền thuế giá trị gia tăng của kỳ tính thuế tương ứng với kỳ tính thuế thuộc kỳ hoàn thuế thì doanh nghiệp không được hoàn thuế đối với các hóa đơn tương ứng với kỳ tính thuế người bán chưa nộp đầy đủ hồ sơ khai thuế giá trị gia tăng hoặc còn nợ tiền thuế giá trị gia tăng.

(5) Doanh nghiệp lập hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng đối với từng trường hợp hoàn thuế

Theo đó, tại thời điểm doanh nghiệp nộp hồ sơ hoàn thuế, doanh nghiệp thuộc trường hợp hoàn thuế giá trị gia tăng, có số thuế giá trị gia tăng đầu vào đáp ứng đầy đủ điều kiện hoàn thuế và tuân thủ các quy định về khai thuế, lập hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng đối với từng trường hợp hoàn thuế giá trị gia tăng và gửi đến cơ quan thuế có thẩm quyền tiếp nhận.

Cơ quan thuế phân loại hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng thuộc diện hoàn thuế trước hoặc kiểm tra trước hoàn thuế và giải quyết hồ sơ hoàn thuế theo quy định. Hồ sơ, thủ tục hoàn thuế được quy định tại Điều 28, Điều 32 đến Điều 38 Thông tư 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế và Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế. 

Như vậy, có thể thấy, Nghị định 181/2025 không chỉ cụ thể hóa các điều kiện hoàn thuế mà còn tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm của cả người bán lẫn người mua trong việc kê khai và nộp thuế. Việc nắm vững quy định mới giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong kế hoạch tài chính, đảm bảo quyền lợi hợp pháp, đồng thời tối ưu hóa nguồn vốn lưu động thông qua chính sách hoàn thuế GTGT.

Để biết thêm chi tiết, vui lòng liên hệ Công ty luật TNHH Huỳnh Nam.