Giả mạo sao kê, ‘phông bạt’ quyên góp – có thể bị xử lý theo quy định pháp luật là vấn đề nghiêm trọng, đe dọa sự minh bạch của cộng đồng thiện nguyện.

1. Bản chất hành vi: Trục lợi và Giả mạo

Trong bối cảnh bão lũ, việc quyên góp lan tỏa tinh thần “lá lành đùm lá rách”. Tuy nhiên, nhiều cá nhân đã lợi dụng hoạt động từ thiện để trục lợi hoặc đánh bóng tên tuổi, làm xói mòn niềm tin xã hội.

Các hành vi gian dối tập trung vào:

• Giả mạo sao kê/Chứng từ chuyển khoản: Sửa chữa hình ảnh biên lai chuyển khoản (chỉnh sửa số tiền, che bớt ký tự) để tạo cảm giác đã quyên góp số tiền lớn hơn thực tế, phục vụ mục đích “phông bạt” hoặc gây chú ý.
• Mạo danh: Giả danh tổ chức uy tín để kêu gọi quyên góp nhưng thực tế không triển khai hoạt động từ thiện.

Đây là hành vi vi phạm pháp luật do bản chất là làm giả tài liệu và đưa tin sai sự thật trên không gian mạng.

2. Các mức xử lý và hậu quả pháp lý

Hành vi giả mạo chứng từ chuyển khoản hoặc chiếm đoạt tiền từ thiện sẽ được cơ quan chức năng xem xét và có thể bị xử phạt tùy thuộc vào mức độ, mục đích và hậu quả gây ra:

A. Xử lý Hành chính

Hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật trên mạng xã hội (mục đích “phông bạt”) mà chưa gây hậu quả nghiêm trọng sẽ có thể bị xử phạt theo Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP:

• Mức phạt tiền:
  • Cá nhân: Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.
  • Tổ chức: Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

B. Xử lý Hình sự

Nếu hành vi giả mạo chứng từ gây ra hậu quả xấu hoặc có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, người vi phạm tiềm ẩn nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

• Trường hợp 1: Mục đích ‘Phông bạt’ (Đưa tin sai sự thật):
  • Hành vi làm giả chứng từ, đưa tin sai sự thật gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội có thể bị xử lý về Tội Lợi dụng quyền tự do dân chủ (Điều 331 Bộ luật Hình sự) với mức phạt tù đến 07 năm.
• Trường hợp 2: Mục đích Chiếm đoạt tài sản (Trục lợi từ từ thiện):
  • Hành vi Chiếm đoạt tài sản (tiền từ thiện) có thể bị xử lý về Tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 Bộ luật Hình sự) với mức phạt tù cao nhất là chung thân.
  • Nếu chiếm đoạt tiền khi được giao quản lý hộ, có thể bị xử lý về Tội Tham ô tài sản (Điều 353 Bộ luật Hình sự, mức cao nhất Tử hình) hoặc Tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 Bộ luật Hình sự, mức cao nhất 20 năm tù).

3. Khuyến cáo dành cho người ủng hộ

Để bảo vệ lòng tốt và xây dựng môi trường từ thiện minh bạch và công khai, cơ quan chức năng khuyến cáo:

• Xác minh kỹ: Luôn xác minh kỹ thông tin của tổ chức, cá nhân kêu gọi quyên góp qua các kênh chính thống.
• Yêu cầu chứng từ: Chỉ chuyển tiền đến tài khoản chính thức và giữ lại hình ảnh chứng minh giao dịch gốc.
• Tố giác: Nếu phát hiện hành vi giả mạo sao kê hoặc lợi dụng từ thiện để chiếm đoạt, hãy gửi đơn tố giác tới cơ quan công an.

Mỗi cá nhân cần ý thức rõ trách nhiệm để góp phần xây dựng môi trường từ thiện minh bạch, tránh để lòng tốt bị lợi dụng.

Để biết thêm chi tiết, vui lòng liên hệ Công ty luật TNHH Huỳnh Nam.