Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, mang đến một thay đổi mang tính bước ngoặt cho chính sách an sinh, đặc biệt là những quyền lợi mới cho người tham gia BHXH tự nguyện.
Thứ nhất, lần đầu tiên, bên cạnh chế độ hưu trí và tử tuất, người lao động đóng BHXH tự nguyện sẽ được hưởng thêm hai quyền lợi hoàn toàn mới và thiết thực là trợ cấp thai sản và bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, như sau:
“3. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a) Trợ cấp thai sản;
b) Hưu trí;
c) Tử tuất;
d) Bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.”
Điểm mới được mong đợi nhất trong Luật BHXH 2024 là việc bổ sung chế độ trợ cấp thai sản. Theo đó, người tham gia BHXH tự nguyện khi sinh con sẽ được hưởng một khoản trợ cấp một lần. Điều kiện và mức hưởng được quy định lần lượt tại khoản 1 Điều 94 và khoản 1 Điều 95 Luật Bảo hiểm xã hội 2024:
“Điều 94. Đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp thai sản
Đối tượng có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con được hưởng trợ cấp thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Lao động nữ sinh con;
b) Lao động nam có vợ sinh con.
Điều 95. Trợ cấp thai sản
1. Mức trợ cấp thai sản là 2.000.000 đồng cho mỗi con được sinh ra và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ.
Lao động nữ là người dân tộc thiểu số hoặc lao động nữ là người dân tộc Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo khi sinh con còn được hưởng chính sách hỗ trợ khác theo quy định của Chính phủ.”
Như vậy, với điều kiện tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con, người lao động sẽ nhận được 2.000.000 đồng cho mỗi con. Mức trợ cấp này cũng được áp dụng cho trường hợp thai từ 22 tuần tuổi trở lên bị chết lưu hoặc chết khi chuyển dạ.
Cùng với việc hỗ trợ tài chính khi sinh con, Luật mới cũng mở rộng phạm vi bảo vệ người lao động tự do thông qua việc bổ sung chế độ bảo hiểm tai nạn lao động. Luật quy định rõ, quyền lợi này sẽ được áp dụng theo các quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động. Việc tích hợp chế độ này vào BHXH tự nguyện giúp người lao động tự do có thêm một điểm tựa tài chính vững chắc, an tâm hơn khi đối mặt với những rủi ro không lường trước được của nghề nghiệp.
Thứ hai, hình thức đăng ký tham gia BHXH tự nguyện cũng đã được đơn giản hóa.
Thủ tục đăng ký tham gia BHXH tự nguyện cũng đã được đơn giản hóa và không còn phụ thuộc vào địa giới hành chính. Người dân có thể nộp hồ sơ và đóng tiền trực tiếp tại bất kỳ cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ thu nào trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, việc đăng ký cũng có thể được thực hiện hoàn toàn trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số.
Tóm lại, việc bổ sung chế độ thai sản và tai nạn lao động đã làm cho chính sách BHXH tự nguyện theo Luật BHXH 2024 trở nên hấp dẫn và công bằng hơn đáng kể. Đây là một thay đổi then chốt, khuyến khích người lao động tự do tham gia vào hệ thống an sinh xã hội để được bảo vệ một cách toàn diện.
Để biết thêm chi tiết, vui lòng liên hệ: Công ty luật TNHH Huỳnh Nam